“คนนอกมองว่า นักฟุตบอลอาชีพมีรายได้มากมาย ไม่น่ามีปัญหาด้านจิตใจ”
ลี ริชาร์ดสัน นักจิตวิทยาของลิเวอร์พูลกล่าว
“คนมีวิธีการรับมือสิ่งต่างๆไม่เหมือนกัน เวลามีปัญหาด้านจิตใจ บางคนดื่ม บางคนสูบบุหรี่ บ้างหลีกเลี่ยงการเผชิญหน้า ทุกวันนี้ เราให้ความสำคัญกับสุขภาพจิตมากขึ้น และวิธีแก้ปัญหาดังกล่าวไม่ยั่งยืน คนยอมรับเรื่องสุขภาพจิตมากขึ้น พร้อมกับความช่วยเหลือจากคนอื่น”
ลี ริชาร์ดสันร่วมงานกับลิเวอร์พูลเมื่อ 18 เดือนก่อน เยอร์เก้น คลอปป์ สนใจเรื่องนี้ตั้งแต่เรียนวิทยาศาสตร์การกีฬา ณ มหาวิทยาลัยเกอเต้ แฟรงค์เฟิร์ต สมัยเล่นให้ไมนซ์กลางยุค 90 โวล์ฟกัง แฟรงค์ โค้ชที่มีอิทธิพลต่ออาชีพนี้ของคลอปป์ก็สนใจประโยชน์ของจิตวิทยากับผลงานของนักเตะเช่นกัน
“เยอร์เก้นเป็นนักสื่อสารที่ดีที่สุดเท่าที่ผมเคยเจอ เขาคือหัวหน้าแผนกจิตวิทยาของลิเวอร์พูล การกระทำของเขาส่งผลต่อคนในสโมสร การพูดกับทีมและการตัดสินใจทุกครั้ง ขณะที่ผมเป็นกองหนุน ทำงานอื่นๆแทนผจก. ประสบการณ์จากสมัยเป็นนักเตะ โค้ช ผจก ทำให้ผมเข้าใจเรื่องต่างๆได้ดียิ่งขึ้น”
การทำงานที่เมลวู้ดกับเยอร์เก้นมีส่วนให้งานของริชาร์ดสันง่ายขึ้น เพราะผจก. จะเป็นคนแรกที่ยอมรับความช่วยเหลือจากคนอื่น
“หากใครยังไม่เห็นความสำคัญของเรื่องนี้ก็ไม่เป็นไร ผมพร้อมทำงานหากมีคนต้องการและเป็นเกียรติที่อยู่กับสโมสร ซี่งมีอิทธิพลระดับโลก งานที่ซับซ้อนเพื่อให้นักเตะมีผลงานดีในสนาม ผจก.และโค้ชวางแผน ผมคอยสนับสนุน ทำให้ดีที่สุดเท่าที่จะทำได้”
เขาเกิดที่ฮาลิแฟ็กซ์ เวสต ยอร์คเชียร์ เล่นฟุตบอลอาชีพกับทีมบ้านเกิดเมื่อปี 1987 ทีมในดิวิชั่น 4 ดึงดูดแมวมองจากทั่วประเทศ รอน ยีตส์ หัวหน้าแมวมองลิเวอร์พูลไปเยือนฮาลิแฟ็กซ์ ทาวน์ บ่อยๆ เขาเตะตากับริชาร์ดสันและรายงานให้ผจก.ทราบ เคนนี่ ดัลกลิชรับฟังคำแนะนำของยีตส์ มาดูริชาร์ดสันด้วยตัวเอง แต่ตัดสินใจไม่ซื้อเพราะคิดว่า ค่าตัวแพงไป
ปี 1989 ริชาร์ดสัน ย้ายไปวัตเฟิร์ดด้วยค่าตัว 200,000 ปอนด์
“เมื่อเจอเคนนี่อีกครั้ง เขาบอกว่าผมว่า ลิเวอร์พูลไม่ซื้อผมเพราะคิดว่าเด็กเกินไป และไม่ดีหากจ่ายเงินขนาดนั้น แล้วให้ผมเล่นทีมสำรอง บิลลี่ แอร์ ผจก.ฮาลิแฟ็กซ์บอกว่า หากผมอยู่กับทีมจนจบฤดูกาลอาจได้ข้อเสนอดีกว่านั้น แต่รุ่นพี่บอกว่า ควรรับโอกาส และตอนนั้น 200,000 ปอนด์ ถือเป็นสถิติสำหรับนักเตะวัยรุ่น”
ปีต่อมา เขาย้ายไปแบล็คเบิร์น โรเวอร์สด้วยค่าตัว 250,000 ปอนด์ ทำลายสถิติสโมสรก่อนยุคแจ๊ค วอล์คเกอร์เข้ามา เขาได้เล่นให้เคนนี่ ดัลกลิช เมื่อกุนซือชาวสก๊อตรับตำแหน่งแทนดอน แม็คคายเมื่อตุลาคม 1991 เป็นตัวสำรองเกมเพลย์ ออฟกับเลสเตอร์ที่เวมบลี่ย์ ซี่งแบล็คเบิร์นชนะ 1-0 ได้สิทธิ์เลื่อนชั้นสู่พรีเมียร์ ลีก ฤดูกาลแรก
จากนั้นเขาย้ายขึ้นเหนือเล่นให้อาเบอร์ดีน 2 ฤดูกาลก่อนย้ายมาโอลด์แฮม ซึ่งเป็นช่วงที่ชีวิตนักเตะไม่เป็นอย่างที่คิด ริชาร์ดสันตัดสินใจเรียนปริญญาตรีด้านจิตวิทยาด้วยระบบมหาวิทยาลัยเปิด
“ผมสนใจเรื่องนี้โดยไม่รู้ตัว แต่มีเหตุการณ์ที่ทำให้ผมเห็นว่านี่คือเรื่องสำคัญของฟุตบอล โค้ชหรือผจก. ทำงานมากมายกับทีมในสนามซ้อม แต่ชีวิตคนเราถูกกำหนดด้วยความคิด”
ริชาร์ดสันเรียนจิตวิทยาเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของอาชีพผจก หลังแขวนรองเท้า เขาทำงานกับเชสเตอร์ฟิลด์ และรับตำแหน่งผจก. ในที่สุด ทีมได้อันดับ 8 และ 10 ใน 2 ฤดูกาล และพลาดโอกาสเลื่อนชั้นในปี 2009 ซึ่งทำให้เขาโดนปลด
“ผมเรียนโปรไลเซนซ์ปีเดียวกับเกเร็ธ เชาธ์เกต และไมค์ ฟีแลน เรียนเอ ไลเซนซ์พร้อม ดีน สมิธ และเบรนดัน ร็อดเจอร์ส พอจบโปรไลเซนซ์ สัปดาห์ต่อมา ผมโดนปลด ไม่นานเซาธ์เกตโดนมิดเดิ้ลสโบรปลดเหมือนกัน ตอนนั้นตกงาน ต้องขึ้นบัญชีคนว่างงานเป็นครั้งแรก เรียกว่าทารุณจิตใจมาก ผมมีงานทำมาตลอด นักเตะ ผจก ได้ปริญญา”
ปี 2011 เขาทำงานกับแซม อัลลาไดซ์ ที่เวสต์ แฮม
“แซมสนใจเรื่องนี้ แบบทีมกีฬาในอเมริกา เดฟ เบรลส์เฟิร์ดได้รับคำยกย่องเมื่อพูดถึงจิตวิทยากับทีมจักรยานโอลิมปิก แต่แซมให้ความสำคัญกับเรื่องนี้มาก่อน”
จากเวสต์ แฮม เขาร่วมงานกับบิ๊กแซมที่พาเลซ และทีมยู-19 ของอังกฤษ และวีแกน
“ตอนนี้ทุกสโมสรมีฝ่ายวิทยาศาสตร์กีฬาอย่างน้อย 20 คน ส่วนใหญ่ดูร่างกายนักเตะ ดังนั้นควรมีอย่างน้อย 1 คนดูแลเรื่องจิตใจ”
คลอปป์อยากได้นักจิตวิทยาอยู่แล้ว เมื่อมีคนแนะนำว่าริขาร์ดสันเหมาะกับตำแหน่งนี้ ขั้นตอนทาบทาม เจรจากินเวลาหลายเดือน เริ่มจากไมเคิ่ล เอ๊ดวาร์ดส์ ฟิล จาค็อบเซ่น ผอฝ่ายประสิทธิภาพและการฟื้นฟูร่างกาย สุดท้าย ได้คุยกับคลอปป์กับไลน์เดอร์ส จนมิถุนายน 2019 ริชาร์ดสันเป็นส่วนหนึ่งของลิเวอร์พูลชุดทัวร์อเมริกา
“ผจก.เป็นคนกำหนดทิศทางการทำงาน ซี่งมีวิธีการที่หลากหลาย แต่ละทีมไม่เหมือนกัน สตาฟที่เมลวู้ดสามารถคุยกับผมได้ เช่นเดียวกับนักเตะ ซี่งเป็นคนๆไป นักเตะลิเวอร์พูลตอนนี้มีสุขภาพจิตดีมาก แต่ปุถุชนทั่วไป เวลาเกิดปัญหา ผมต้องแก้ให้ได้ อะไรทำให้ผลงานดีขึ้น อะไรคือข้อผิดพลาด การบาดเจ็บ ฟอร์มตก ปัญหาส่วนตัว”
บทบาทของริชาร์ดสันมากขึ้นในช่วงโควิด-19 เมื่อลิเวอร์พูลพยายามให้นักเตะควบคุมสถานการณ์ให้ได้ ซึ่งริชาร์ดสันเสนอแนวทางว่า ต้องยอมรับในสิ่งที่เราควบคุมไม่ได้
ฟุตบอลไม่มีคนดูส่งผลต่อผลงานของนักเตะโดยตรง “นี่คือทฤษฎีของนอร์แมน ทริปเปล็ตต์ ค้นพบตั้งแต่ปี 1800s คนดูส่งผลต่อผลงานของนักกีฬาหรือนักแสดง ทริปเปล็ตต์พบว่า นักกีฬาและนักแสดงจะผลงานดีขึ้นต่อหน้าคนดู
“ผมเศร้าเวลาได้ยินคนพูดถึงสุขภาพจิตในทางไม่ดี การฟังคำปรึกษาหรือการดูแลจิตใจ เราไม่สามารถเปรียบเทียบความเข้มแข็งของจิตใจของแต่ละคนที่อยู่คนละสภพาแวดล้อม เราอาจเข้มแข็งผ่านอุปสรรคได้ แต่อีกคนทำไม่ได้ คนมีความแตกต่าง แต่มีเป้าหมาย ความหวัง ความต้องการ ความกลัวคล้ายกัน ความเห็นอกเห็นใจเป็นสิ่งที่โลกต้องการเป็นที่สุด”
ตัดตอนจากบทสัมภาษณ์ลี ริชาร์ดสันจากดิ แอธเลติก โดยเจมส์ เพียร์ซ
บทความโดย :: กิตติกร อุดมผล
อ่านข่าวฟุตบอลต่างประเทศ :: ข่าวฟุตบอลวันนี้
บทความฟุตบอล :: บทความฟุตบอลก่อนหน้านี้
เว็บดูบอลออนไลน์ :: ดูบอลออนไลน์ฟรี
